Chociaż świetlik znany był już w starożytności, do herbarzy został wpisany dopiero w średniowieczu. Wtedy to polecano go jako skuteczny środek na „suchość i zapalenie oczu”. Winkiem świetlikowym z utartych z miodem świeżych kwiatów „mdły mózg posilano”. Sproszkowany lub w postaci odwaru, miał leczyć dolegliwości oczu, m.in. zaćmę.
Nazwa świetlik pochodzi prawdopodobnie od żółtej plamki na dolnym płatku biało-fioletowego kwiatka - plamkę tę kojarzono ze światłem świecy. Niektórzy uważają, że nazwa pochodzi od właściwości zioła, które miało być „światłem dla oczu”.
Inne nazwy świeczki, ptasie oczka, złodziej mleczny, oczanka, świtnik, eufrazja
Opis
Roślina jednoroczna, osiąga do 30 cm wysokości, o krótkich kłączach. Łodyga sztywna, mato rozgałęziona, równomiernie ulistniona. Liście małe, jajowate lub eliptycznie jajowate, o brzegach ząbkowanych, ulistnienie naprzeciwlegte. Kwiaty grzbieciste, białe z fioletowymi żyłkami i żółtą plamką na dolnym płatku, osadzone na szczytach pędów. Kwitnie od lipca do września. Owocem jest jajowata torebka z drobnymi nasionami. Roślina jest pótpasożytem - za pomocą ssawek pobiera wodę wraz z solami mineralnymi z korzeni innych roślin.
Występowanie
Występuje na całym obszarze Europy. W Polsce roślina pospolita. Rośnie na łąkach, pastwiskach, obrzeżach lasów, wrzosowiskach, nad rowami. Lubi wilgotne, bagienne gleby.
Surowiec
Ulistnione pędy zbiera się w okresie pełnego kwitnienia, a następnie suszy rozłożone cienką warstwą w miejscach ocienionych lub w suszarniach (w temperaturze do 40°C). Podczas suszenia kwiaty nie powinny stracić barwy. Gotowy surowiec jest bezwonny i ma gorzki smak. Wysuszone ziele przechowuje się w szczelnie zamkniętych naczyniach.
W apteczce
Ziele zawiera glikozydy irydcnowe, kwasy fenolowe, eukowozyd garbniki, olejek eteryczny, glikozyd flawonoidowy pochodny genkwaniny, glikozyd fenylopropanoidowy - eukozyd związki żywicowe, kumaryny, sole mineralne (duża zawartość miedzi i magnezu). Napar z ziela działa ściągająco, bakteriobójczo, przeciwzapalnie. Stosowany jest przy chorobach żołądka i wątroby, w zaburzeniach trawienia i w kolce żółciowej. Picie naparu dwa razy dziennie wpływa na poprawę ostrości widzenia i przynosi ulgę zmęczonym oczom. Odkłady z dodatkiem naparu stosuje się w stanach zapalnych spojówek, pieczeniu, łzawieniu oczu oraz nadwrażliwości na światło, a także w stanach zapalnych skóry i błony śluzowej.
Tagi : zioła na zaburzenia trawienne, zioła na zaburzenia trawienia, jakie zioła na problemy trawienne, zioła na problemy z trawieniem, zioła na problemy trawienne, zioła na trawienie, jakie zioła na trawienie tłuszczów
