Koper ogrodowy Anethum graveolens

Pierwsze wzmianki o koprze pochodzą sprzed 5000 lat p.n.e., ze starych egipskich ksiąg medycznych. Starożytni Egipcjanie stosowali go przy bólach głowy. Starożytni Grecy wierzyli, że noszenie nasion kopru w lewej ręce zapobiega padaczce. W czasach rzymskich uważano go za zioło wzmagające siłę gladiatorów, którzy nacierali nim mięśnie przed walką. W średniowieczu przypisano mu własności magiczne i produkowano na jego bazie wszelkie­go rodzaju afrodyzjaki i napoje miłosne. Wiele lat później medycyna ludowa zmieniła zdanie w tej kwestii, zalecając koper na zmniejszenie popędu płcio­wego. Koper rosnący w ogrodzie miał zapewniać zgodę w rodzinie.

Inne nazwy koperek, koperek wonny

Opis
Roślina jednoroczna z rodziny bal- daszkowatych, rodem z Orientu, Iranu i południowo-zachodnich Indii. Jest bar­dzo łatwa w uprawie, ponieważ rozmna­ża się z samosiewu. Ma bardzo drob­ne liście o odcinkach nitkowatych, kwitnie żółto. Łodyga obła, podłużnie bruzd- kowana, barwy sinozielonej, dorastająca 120 cm wysokości. Liście delikatne, trzy­krotnie pierzaste, z odcinkami nitkowaty­mi. Kwiaty żółte, tworzące na szczytach pędów płaskie baldachy. Owocem jest rozłupka. Kwitnie od lipca do sierpnia.

Występowanie
Pochodzi z południowej Azji. Jest rośliną uprawianą na całym świecie od bardzo dawna. Preferuje stanowiska nasłonecznione i osłonięte od wiatru, o glebie wilgotnej, jednak nie znosi stałego zawilgocenia.

Surowiec
Owoce zbiera się w sierpniu, natomiast świeże ziele około 4-6 tygodni po wysiewie.

W apteczce
Wszystkie części rośliny za­wierają olejek eteryczny, kumaryny, flawonoidy, olej i śluzy. Koper jest bogaty w sole mineralne (wapń, żelazo, fosfor), większość witamin oraz duże ilości witaminy C Pobudza apetyt, działa wiatropędnie, uspokajająco i łagodnie moczo­pędnie. W lecznictwie ludowym wykorzy­stuje się jego działanie mlekopędne, po­maga też ponoć na czkawkę.

W kuchni
Koper ogrodowy ma słodki aromatyczny bukiet, a smak z nutą kmin­ku i lekkiej, ale przyjemnej goryczki. Jako przyprawę stosuje się zarówno świeże młode pędy, jak starsze, przekwitłe rośli­ny, zwłaszcza do marynowania warzyw. Suszone ziele i nasiona kopru wcho­dzą w skład wielu mieszanek przypra­wowych. Zielony koper to doskonały do­datek do sałatek z ogórków, pomidorów, ziemniaków, sałaty, potraw z jaj ryb, du­szonego mięsa z mieszanką miękkich ziół, past twarogowych, sosów i zup. Jest rów­nież doskonałym dodatkiem do surówki z kapusty kiszonej. Całe baldaszki doda­je się do marynowanych warzyw, trudno wyobrazić sobie bez niego kiszone ogórki. Nać dodaje się do octu ziołowego i ma­sła roślinnego. Ocet z koprem lub jego zmielone nasiona wspaniale wzbogacają smak sosów do sałatek z owoców morza, a pierzaste zielone gałązki zawsze są de­koracją dania.

WARTO WIEDZIEĆ
Olejku lotnego z kopru używa się w przemyśle perfumeryjnym i przy produkcji likierów. Nasiona kopru w potrawach mogą uchronić niektóre osoby przed niestrawnością po spożyciu czosnku.