Cebula zwyczajna Allium cepa

Przywędrowała do nas z Azji, gdzie już za Ramzesa II (XIII w. p.n.e.) Uprawiano ją na obrzeżach miast. Starożytni Grecy delektowali się surową cebulą podczas przedstawień teatralnych. Szczęściem, że odbywały się one na świeżym powietrzu. W medycynie ludowej od dawna stosowano cebulę jako środek na owrzodzenia i trudno gojące się rany. W ZSRR, podczas II wojny światowej, miazgą ze świeżej cebuli odkażano rany. Okładami z utartej cebuli leczono owrzodzenia, czyraki i ropnie. Aby nie powodowała zaczerwienienia skóry, można ją było uprzednio ugotować lub upiec. Nie traciła przy tym swych bakteriobójczych właściwości.

Inne nazwy cebula ogrodowa, dymka, skulibaba

Opis
Roślina dwuletnia, zaliczana do rodziny roślin amarylkowatych, zwanych też liliowatymi. Płytko, pod ziemią wytwarza pojedynczą cebulę. W pierwszym roku wytwarza liście i podziemny organ spichrzowy - cebulę, w drugim liście, korzenie i pęd nadziemny, zakończony kwiatostanem, osiągający do 120 cm. Z cebuli wyrastają także zielone i obłe liście asymilacyjne. Liczne, drobne kwiaty skupione są w baldach. Kwitnie od maja do lipca.

Występowanie
Obecnie występuje jedynie w uprawie. Pochodzi z Azji Środkowej.

Surowiec
Pozyskiwane są całe cebule, sok oraz liście. Zbiór rozpoczyna się wraz z początkiem załamywania się szczypioru, gdy liście zaczynają zasychać. Dla celów leczniczych można ją zbierać przez cały okres wegetacji.

W apteczce
W cebuli znajduje się białko roślinne, tłuszcz, węglowodany, wapń, fosfor, żelazo, magnez i związki siarki, które działają bakteriobójczo. Specyficzny zapach zawdzięcza zawartości dwusiarczku allilopropylowegu. Cebula to skarbnica wielu witamin: A (zapobiegającej tzw. kurzej ślepocie, działającej na wzrost i poprawiającej wygląd skóry); BI (stosowanej w chorobach układu nerwowego); B2 ryboflawiny (leczącej stany zapalne kącików ust, tzw. zajady); PP (regulującej poziom cholesterolu we krwi i rozszerzającej naczynia krwionośne), a także witaminy C o działaniu przeciwszkorbutowym.

WARTO WIEDZIEĆ
W roku 1534, Stefan Falimierz pisał w swym poradnika O ziołach i mocy ich: Też gdy soku cebulowego wpuścisz w ucho z sokiem bożego drzewka (bylica boże drzewko), albo samego, tedy ostrzy mdły słuch i piszczenie z uszu oddala...

W kuchni
Trudno sobie wyobrazić jakąkolwiek kuchnię świata bez cebuli. Nie ma i już. Osoby, które cierpią na wzdęcia brzucha i nie tolerują zapachu cebuli, unikną tych skutków, gdy przy spożywaniu cebuli zjedzą łyżeczkę mielonego kminku lub czarnuszki.