Poziomka pospolita Fragaria vesca

Marcin z Urzędowa pisał, że owoce w gorączce jedzone ochładzają człowie­ka, a Stefan Falimerz, że „wino, w którym wrzało to ziele z nasieniem pietruszczanym, z nasieniem łamikamieniowym, kamień wypędza, a sok dobry jest na zgniłą woń z ust”. Syreniusz polecał poziomkę z cukrem i cynamonem przyjmować dla przyrodzenia gorącego. Korzeń poziomki włożony do nosa po­wstrzymywał krwawienie, wywar z poziomki przykładano na ukąszenia pają­ków, wkraplano do oczu oraz stosowano jako pokarm na wzmocnienie i przy kobiecych dolegliwościach. Swoistym panaceum na wypędzenie tasiemca było zjedzenie trzech kilogramów świeżych owoców ze śledziem i cebulą!

Inne nazwy poziomka zwyczajna, poziomka jadalna, czerwona jagoda

Opis
Poziomka to kuzynka porzeczki.
W formie dzikiej, tak jak truskawka, wy­twarza liczne rozłogi nadziemne, zako­rzeniające się w miejscach węzłów. Kwit­nie w maju-czerwcu. Jeśli jesień jest dłu­ga i ciepła, powtarza kwitnienie i owo­cowanie.

Występowanie
Rośnie w lasach igla­stych, na porębach leśnych lub suchych stokach i przydrożach.

Surowiec
Surowcem są świeże i mło­de liście, zbierane ze stanu dzikiego, gdyż rośliny uprawowe mają mniejsze warto­ści lecznicze. Liście obrywa się bez ogon­ków w okresie kwitnienia, a suszy się je na strychu lub pod zadaszeniem. Dojrza­łe owoce zbiera się w czerwcu-lipcu, rano lub pod koniec dnia, przed opadem rosy podczas suchej pogody.

W apteczce
Liście poziomki pospolitej zawierają witaminę C. Napar z liści stosu­je się do płukania jamy ustnej przy występowaniu nieprzyjemnego zapachu.
W lecznictwie ludowym owoce poziomki pospolitej klasyfikowane są jako środek napotny
i moczopędny, stosowany przy chorobach wątroby, nerek, niedokrwistości, gruźlicy płuc
i bezsenności. Liście uży­wane są przy nadciśnieniu, kłącze i rozło­gi przciw reumatyzmowi. Poziomki znaj­dują również zastosowanie w homeopa­tii i kosmetyce.
Działanie przeciwgorączkowe sprawia, że poziomkę stosuje się w przy przezię­bieniu, grypie czy anginie, a jej właściwo­ści oczyszczające krew decydują o jej sto­sowaniu przy zaparciach i anemii.

W kuchni
Warto polubić herbatkę z suszonych liści i owoców poziomek.
W produkcji przemysłowej takiej herbat­ki liście poziomki poddawane są uprzed­nio fermentacji. Konfitura, galaretka czy sok z poziomek są rarytasem w naszych spiżarniach, kusząc wyjątkowym aroma­tem i smakiem.

WARTO WIEDZIEĆ
Poziomka pospolita znana jest od czasów przedhistorycznych.
Z badań archeologicznych wynika, że odżywiały się nią małpy człekokształtne. No cóż, też potrafiły docenić jej doskonały smak. Znane przez Słowian zdrowotne właściwości poziomki pierwszy opisał Apulejusz, ale wspominają o tej roślinie także Wergiliusz, Owidiusz i inni.